NSZZ Pracowników FAP i Spółek
- Historia
INFORMACJE O ZWIĄZKU ZAWODOWYM
Historia NSZZ Pracowników Fiat Auto Poland S.A. i Spółek w Bielsku-Białej
W styczniu 1983 roku na terenie Fabryki Samochodów Małolitrażowych Zakład nr. 1 w Bielsku-Białej powstała grupa inicjatywna, która postanowiła na mocy ustawy Sejmu z dnia 8 października 1982 jeszcze ówczesnego PRL z dnia 8 października 1982, powołać Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Zakładu nr 1 Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej z rejestracją w Sadzie Wojewódzkim w Bielsku-Białej w dniu lutego 1983
W skład Komitetu założycielskiego wchodziły następujące osoby:
Barcik Ryszard – magazyny
Frankowski Jan – wydział zaworów
Iciek Zbigniew - warsztaty szkolne
Koczur Stanisław - warsztaty szkolne
Kopek Bogumiła – WP 31 – obróbka
Laszczak Jadwiga - WP 31 – obróbka
Plata Włodzimierz – wydział informatyki
Sachmerda Wiesław – zakład A
Semla Stanisław – zakład A
Styła Józef - zakład A
Wiśniewski Józef – warsztaty szkolne.
W marcu tegoż roku w wyniku przeprowadzonych pierwszych wyborów do władz Związku Przewodniczącym został kol. Stanisław Koczur Zastępcą kol. Bogumiła Kopek Sekretarzem – kol. Stanisław Młynarczyk.
Skład pierwszego Zarządu Związku wybranego w dniu 15 marca 1983 roku oprócz wcześniej wymienionych osób uzupełniły następujące osoby: Laszczak Jadwiga, Wiśniewski Józef, Semla Stanisław, Iciek Zbigniew, Sobota Rudolf, Gibas Jerzy, Kowalski Stanisław, Olma Jerzy,
W latach 80-tych zebrania związkowe te ogólne na których zapadały wiążące decyzje odbywały się na sali widowiskowej w budynku BOT nad dzisiejszą i ówczesną stołówką
W związku z ówczesną sytuacją polityczną w kraju jak również na zakładzie gdzie o poziom wynagrodzeń i za szeroko zrozumiałe zaopatrzenia dbała przewodnia siła narodu jaka była PZPR, do podstawowych ówczesnych zadań działalności Związku należało nieustanne dążenie do poprawy panujących warunków pracy, oraz warunków socjalnych – stan szatni, umywalni, stołówek a zwłaszcza zaopatrzenia tych stołówek w towary wówczas deficytowe, takich punktów na zakładzie było 8,
Jednak największy wpływ Związek miał na szeroko pojęte warunki mieszkaniowe w budynkach administrowanych przez FSM, wielokrotnie kwestie te należały do najistotniejszych problemów jakie starały rozwiązywać ówczesne władze Związku
W roku 1987 przewodniczącym Związku zostaje kol. Młynarczyk, jego zastępca kol. Franciszek Łysoń, a obowiązki sekretarza zostały powierzone kol. Iciek Zbigniew.
W tym czasie oprócz wcześniej wspomnianych problemów mieszkaniowych jakie rozwiązywał Związek pod koniec lat 80 doszła nieznaczna autonomia w zakresie finansowym w przyznawaniu tzw. szorgów, które podobnie jak dzisiejsze negocjacje płacowe budziły spore emocje na wydziałach produkcyjnych a także w trakcie związkowych zebrań.
W zebraniach uczestniczyli również przedstawiciele zakładowych służb BHP, z płomiennych i merytorycznych wystąpień uczestnicy zebrań pamiętają śp. kol. Witolda Kukotko, który pełnił funkcję bhp-ca, słynął on nie tylko z rygorystycznego egzekwowania przepisów bhp na wydziale ale również z dobrych żartów opowiadanych w kuluarach.
Pod koniec lat 80-tych w wyniku idących zmian społeczno-politycznych Zakładowe Organizacje Związkowe zaczęły przejmować obowiązki negocjowania porozumień płacowych a tym samym odpowiedzialności za poziom wynagrodzeń, który to był negocjonowany z ówczesnymi władzami FSM, tutaj na zdjęciu moment zawarcia porozumienia płacowego w ówczesnych dyrektorem FSM – Ryszardem Welterem, rozmowom ze strony związkowej przewodniczyła wspomniana wcześniej kol. Brygida Kimel – Przewodnicząca Fabrycznej Reprezentacji Związków Zawodowych w skład którego wchodziły wszystkie organizacje Metalowców z poszczególnych zakładów – Tychów, Bielska-Białej, zakładów Metalowych, Sosnowca, Skoczowa.
Przełom lat 80 i 90 Polsce dla Fabryki Samochodów Małolitrażowych przynosi nową rzeczywistość. Na mocy porozumienia pomiędzy Rządem a Fiatem o zakupie licencji na nowy małolitrażowy samochód następcę wysłużonego już „malucha”, trwają zaawansowane prace nad wprowadzeniem nowego modelu o symbolu - 1X/79 który od roku 1991 otrzymuje nazwę Cinquecento, ale najważniejszy jest chyba rok 1993, który po dwuletnich negocjacjach pomiędzy Rządem a stroną włoską przynosi nam nowego właściciela jakim zostaje koncern FIATA z Turynu.
Wówczas jesteśmy pierwszym prywatyzowanym zakładem w III Rzeczpospolitej w którym to pracownicy w wyniku działań Rządu Jan Olszewskiego i ministra Olechowskiego zostają pozbawieni akcji pracowniczych
Kilkuletnie zabiegi naszego Związku we współpracy z pozostałymi działającymi organizacjami nie przynoszą żadnych efektów, do dnia dzisiejszego sposób prywatyzacji Fabryki Samochodów Małolitrażowych budzi spore emocje.
Nowa rzeczywistość zweryfikowała cele i metody działania naszego Związku, od momentu przejęcia FSM przez Fiata staliśmy się stroną dla pracodawcy, a najważniejszym celem przed jakim stanął ówczesny Zarząd Związku pod przewodnictwem kol. Młynarczyk to negocjacje nad zawarciem Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Fiat Auto Poland,
Pierwsze zapisy zostały uzgodnione w roku 1994 a następnie w roku 1996 i 1998
W trakcie rozpoczętych przez Fiata tercjalizacji w roku 1998 dokument tej był podstawą do ZUZP w poszczególnych Spółkach
Jak ważny jest i był do dokument dla obecnej całej grupy Fiata w Polsce niech świadczy fakt że zapisy np. o jubileuszach i odprawach emerytalnych są dla wielu pracowników innych Spółek funkcjonujących na terenie zakładów Fiata w Bielsku-Białej i Tych, do tej pory nie osiągniętym celem.
Od połowy lat 90-tych ubiegłego wieku Zebrania Delegatów organizowane są w OW. Panorama-Centrum, który jest byłym ośrodkiem FSM, w trakcie tych zebrań staramy się aby nasi delegaci mieli możliwość bezpośredniego kontaktu z władzami naszej Federacji, a także OPZZ, na zdjęciu od lewej ówczesny przewodniczący federacji kol. Tuszyński Zdzisław, oraz kol. Tadeusz Wilk – pełniący funkcję szefa Okręgu Śląskiego.
Wielokrotnie spostrzeżenia i uwagi naszych delegatów w trakcie dyskusji stawały się inspiracją do działań podejmowanych przez kierownictwo Federacji czy też OPZZ,
Jako Związek czynnie uczestniczymy w akcjach i demonstracjach organizowanych przez OPZZ i Federacje Metalowcy – ostatnio odpowiadając na apel władz centralnych 17 grudnia 2008 roku pojechaliśmy zademonstrować swoje niezadowolenie wobec zaplanowanych przez Rząd Donalda Tuska zmian w ustawie o emeryturach pomostowych.
W demonstracjach tych uczestniczymy wielokrotnie z naszymi kolegami z innych central związkowych – Solidarności czy Forum Związków Zawodowych.
1 maja 2004 roku Polska wstąpiła do Unii Europejskiej jako Federacja należymy do Europejskiej Federacji Metalowców z siedziba w Brukseli, i jako członek tej organizacji aktywnie włączamy się do działań organizowanych przez ta centralę
W maju roku 2009 członkowie naszego związku uczestniczyli w demonstracji zorganizowanej przez centrale europejskie w Pradze,
W roku ubiegłym demonstracja odbyła się w umownej stoli Europy w Brukseli, gdzie nasi przedstawiciele protestowali wobec zagrożeń likwidacji przywilejów socjalnych i pracowniczych. Na które to przywileje coraz częściej rękę wyciągają pracodawcy współdziałają z liberalnymi rządami i liberalnymi przedstawicielami władz Unii Europejskiej.
Jako Związek staramy się również uatrakcyjniać naszą ofertę dla naszych członków poprzez organizowanie wyjazdów integracyjnych krajowych, a w momencie otwarcie się Europy również i zagranicznych. Za każdym razem staramy się aby zawsze były to miejsce atrakcyjnie turystyczne w których nie kiedy nasi członkowie są pierwszy raz albo byli bardzo dawno temu.
Na zakończenie chcielibyśmy przybliżyć szanownym koleżankom i kolegom parę uwag o naszej Federacji, która jest kontynuatorką ruchu związkowego pracowników przemysłu maszynowego jaki został zapoczątkowany na naszych ziemiach już w roku 1908.
W roku 2008 Federacja obchodziła 100-tą rocznicę ruchu związkowego, a oto kilka zdjęć dokumentujących tą historię.
W 1908 roku w Radomiu, Łodzi, Warszawie i na Śląsku powstały tajne, klasowe Związki Zawodowe Metalowców. Ich współorganizatorami były Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy oraz PPS. I właśnie tę datę od lat, związkowcy z przemysłu metalowego uznają za symboliczny rok powstania ruchu zawodowego Metalowców w Polsce, jednak należy zaznaczyć że w roku 1891 w Bielsku-Białej powstało Stowarzyszenie Robotników Żelaznych i Metalowych, które to stowarzyszenie zrzeszała około 900 członków.
Po uzyskaniu niepodległości jeden ze zjazdów Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Polsce, obradował w Warszawie w grudniu 1926 roku. Zjazd wystąpił przeciwko próbom przedłużania czasu pracy, zwrócił uwagę na zacofanie techniczne przemysłu metalurgicznego i trudną sytuację ekonomiczną metalowców.
W marcu 1945 roku zorganizowano pierwszy powojenny Zjazd Centralnego Związku Zawodowego Metalowców, który wzywał do jedności ruchu związkowego, podniesienia stopy życiowej, zażądał podwyżek płac, polepszenia aprowizacji i wypłat rent
Jako Metalowcy w powojennej Polsce zawsze byliśmy awangardą ruchu związkowego o tym niech świadczą następujące fakty – to nasi koledzy Metalowcy upomnieli się jako pierwsi o swoje prawa pracownicze w czerwcu 1956 w Zakładach Cegielskiego w Poznaniu, w stoczniach w roku 1970, to również nasi koledzy Metalowcy w Radomiu 1976 w zakładach Łucznika po raz kolejny zdecydowanie zaprotestowali wobec traktowania pracowników w ówczesnym PRL, to również nasi koledzy strajkowali z Gdańsku 1980 roku,
Metalowcy zawsze wspierali inicjatywy mające poprawić los pracowników. Pomijając cały szereg działań leżących w sferze zainteresowania Związków, chcemy tylko przypomnieć, że to nasza Federacja w roku 2000 była inicjatorem Paktu Kapitał – Praca, paktu, który miał doprowadzić do ogólnokrajowego porozumienia wszystkich central związkowych, pracodawców i rządu.
Nasza inicjatywa nie została podjęta, chociaż niemal wszystkie późniejsze rządy powracały do tej inicjatywy w różnej formie i pod różnymi nazwami.
W latach 1945-1981 Metalowcy funkcjonowali w strukturach CRZZ, następnie od roku 1983 w ramach Federacji Metalowcy, a w roku 1984 byli jednym z założycieli Ogólnopolskiego Porozumienia Zw.Zaw.
Siedzibą Federacji Związków Zawodowych Metalowców od 1949 roku jest odbudowany budynek dawnego Hotelu Polskiego znajdujący się w Warszawa przy ul. Długa 29
